Задаие 1.О профессиях

0

Posted by alikpetrosyan | Posted in Ռուսերեն | Posted on March 18, 2024

Задаие 1.О профессиях

  1. Чтение текста » Кем быть»( учебник, с.111)

Задание 5 ( с. 109), зад. 8 ( с. 106), зад. 9 ( с.117)- письменноСпишите, употребите личные местоимения в дательном падеже.

  1. Мненравится заниматься лёгкой атлетикой. 2. Мой брат очень рад. Ему

подарили аквариум с рыбкой. 3. Моя сестра любит спорт.Ей доставляет

удовольствие заниматься спортом. 4. Самвел всегда первый в беге. Ему

присудили первое место. 5. У нас хорошие спортсмены. Им часто дают

призы. 6. Тебе надо больше тренироваться.

 

Допишите окончания глаголов в настоящем времени.

  1. Ребята принимаютучастие в соревнованиях. 2. Зоя Ивановна говорит

ребятам напутственные слова. 3. Каждый заранее знает номер своей дорожки. 4.

Самвел лучше всех плавает . 5. Костя и Юра играют в теннис. 6. Светлана всегда

смотрит фигурное катание по телевизору. 7. Рубен часто играет в футбол с

друзьями. 8. Мы играем в школьной футбольной команде. 9. По вечерам ребята

играют в шахматы.

 

Ответьте на вопросы, используя данные в скобках слова. Ответы

запишите.

  1. Кем хочет стать твоя сестра? (учительница) 2. Кем хочет быть Саркис?

(врач) 3. Кем хочет стать Эмма? (балерина) 4. Кем хочет стать твой брат?

(спортсмен) 5. Кем хочет быть Армен? (писатель) 6. Кем хочет стать твой друг?

(музыкант) 7. Кем мечтает стать Ануш? (портниха) 8. Кем мечтает стать Анна?

(певица) Моя сестра хочет стать учительницей. Саркис хочет быть врачом. Эмма хочет стать балериной. Мой брат хочет стать спортсменом. Армен хочет быть писателем. Мой друг хочет стать музыкантом. Ануш мечтает стать портнихой. Анна мечтает стать певицей.

 

  1. Написать в блогах, какая профессия, на ваш взгляд, самая нужная? Ядумаю, что всп профессии нужные,но для меня самая нужная это проффесия врача.
  2. Придумай небольшую сказку о человеке этой  профессии.Мой дядя зубной врач. Он помогает людям иметь здоровые и красивые зубы. Он делает сложные операции и вставляет импланты.

Продолжи в блоге:

Если бы я был сапожником, то сшил бы для дедушки мягкие, удобные туфли, и он бы ходил в них не уставая.

Если бы я был…    ( художником, артистом, певцом, охотником, кузнецом….)

Если бы я был волшебником, то я начал бы делать добрые дела. Сначала я бы взмахом палочки избавил наш мир от болезней. Никто бы больше не знал, что такое боль в теле. Неужели мир не стал бы от этого прекраснее? Вторым взмахом я бы прекратил все войны. На Земле воцарился бы мир.
Если бы я был волшебником, я бы поселил в сердцах каждого жителя планеты добро, а все зло уничтожил. Люди стали бы жить счастливо, не завидуя друг другу и не желая зла.

Задание 2.

Упражнение 1. Ответьте на вопросы, дав полый ответ:

  1. Когда вы обедаете, днём или вечером? 2. Когда вы ужинаете, вечером. Мы обедаем днём. Мы ужинаем вечером.

или утром? 3. Когда вы смотрите телевизор, утром или вечером? 4. Когда ты. Мы смотрим телевизор вечером.

занимаешься, утром или вечером? 5. Когда ты отдыхаешь, вечером или днём? Я отдыхаю днём.

  1. Когда ты делаешь домашние задания, утром или вечером?Домашние задания я делаю вечером.

Упражнение 2. Ответьте на вопросы. Используйте слова утром, днём,

вечером, рано утром, поздно вечером, в воскресенье, в субботу.

  1. Когда вы ходите в школу? 2. Когда вы делаете домашнее задание?
  2. Когда вы обедаете? 4. Когда вы завтракаете? 5. Когда ты смотришь

телевизор? 6. Когда ты ходишь гулять в парк? 7. Когда ты ходишь на базар?

Упражнение 3.

Вставьте глаголы движения.

  1. Вчера, когда я шёлв библиотеку, я встретил нашего учителя.
  2. В прошлую субботу мы приехалина стадион.
  3. Летом они мечтаютпоехать на море.
  4. Бабушка долго ходилапо магазину и купила всё необходимое.
  5. Сегодня вечером я пошёлв театр на премьеру.
  6. Сейчас я идудомой.
  7. Ты ходишьв парк каждое воскресенье?
  8. Весной наша группа поехалав Санкт-Петербург.
  9. Вечером она всегда ходитпо парку с собакой.
  10. После занятий мы обычно идёмв столовую.

Задание 3. Прочитать сказку “ Сказка о попе и работнике его Балде” . Адаптированный пересказ

Жил-был поп. Захотел он найти работника и пошёл на базар. На базаре поп встретил Балду и сказал, что ему нужен хороший работник, который помогал бы по хозяйству. Но платить много поп не хотел.

«Нужен мне работник:
Повар, конюх и плотник.
А где найти мне такого
Служителя не слишком дорогого?»

Балда согласился, но попросил необычную плату за свою работу — три щелчка попу  по лбуПоп был рад, что деньгами платить не надо.

Поп говорит Балде: «Ладно.
Не будет нам обоим накладно».

Балда был хорошим работником, всем он очень нравился: и жене, и детям попа. Один поп был недоволен. Он думал только о том, что скоро нужно будет платить Балде. Не хотел поп получать щелчки по лбу, рассказал он об этом попадье. И посоветовала она мужу дать Балде такую работу, которую он не сможет сделать.

Только поп один Балду не любит,
Никогда его не приголубит,
О расплате думает частенько…
Попадья говорит: «Знаю средство,
Как удалить от нас такое бедство:
Закажи Балде службу, чтоб стало ему невмочь;
А требуй, чтоб он ее исполнил точь-в-точь.
Тем ты и лоб от расправы избавишь
И Балду-то без расплаты отправишь».

Так поп и сделал. Приказал он Балде забрать у чертей оброк. Пошёл Балда к морю, бросил верёвку в воду и стал море мутить.

Балда, с попом понапрасну не споря,
Пошёл, сел у берега моря;
Там он стал веревку крутить
Да конец её в море мочить.

Из моря вышел старый бес и спросил Балду, зачем он мутит воду. Балда ответил, что решил наказать всех чертей, потому что они не платят попу оброк. Удивился старый бес и послал он на берег молодого бесёнка, чтобы договориться с Балдой.

Вынырнул подосланный бесёнок,
Замяукал он, как голодный котёнок:
«Здравствуй, Балда мужичок;
Какой тебе надобен оброк?
Об оброке век мы не слыхали,
Не было чертям такой печали.

Предложил бесёнок Балде пробежать вокруг моря. Если победит Балда, то заплатят ему черти оброк. Засмеялся Балда и ответил бесёнку: “Обгони сначала  моего младшего брата!” А сам пошёл в лес и поймал  двух похожих зайцев. Одного зайца он спрятал в свой мешок, а второй заяц побежал наперегонки с бесёнкомБесёнок побежал вокруг моря, а заяц — в лес. Когда бесёнок прибежал к Балде, он упал без сил, радуясь, что победил. Но тут увидел в руках у Балды зайца.

Бесенок оторопел,
Хвостик поджал, совсем присмирел.
На братца поглядывает боком.
«Погоди, — говорит, — схожу за оброком».
Пошел к деду, говорит: «Беда!
Обогнал меня меньшой Балда!»

Пришёл грустный бесёнок к старому бесу и спросил, как победить Балду. Предложил старый бес: кто выше бросит палку, тот и победит. Когда узнал об этом Балда, сказал, что сейчас без труда забросит палку на тучу, а потом пойдёт опять море мутить.

Только слушай. Видишь ты палку эту?
Выбери себе любимую мету.
Кто далее палку бросит,
Тот пускай и оброк уносит.
Что ж? боишься вывихнуть ручки?
Чего ты ждешь?» — Да жду вон этой тучки;
Зашвырну туда твою палку,
Да и начну с вами, чертями, свалку.

Услышал это бесёнок и побежал к старому бесу советоваться. А Балда начал опять море мутить. Вылез бесёнок из моря, Балда и говорит ему: «Выполни теперь моё задание. Видишь лошадь? Подними и неси её! Если сделаешь это, не возьму с вас оброк». Поднял бесёнок лошадь, прошёл два шага и упал. Засмеялся Балда и сказал бесёнку: «Ты не смог руками лошадь нести, а я ногами понесу». Сел он на лошадь и поскакал. Так Балда перехитрил бесов, и они заплатили оброк.

Делать нечего — черти собрали оброк
Да на Балду взвалили мешок.

Вернулся Балда к попу. Увидел его поп, испугался и спрятался. Но нашёл его Балда, отдал оброк и стал требовать плату за свою работу. Щёлкнул он попа по лбу раз, щёлкнул два, а после третьего щелчка вышибло ум у попа. Так Балда наказал попа за жадность.

А Балда приговаривал с укоризной:
«Не гонялся бы ты, поп, за дешевизной»

Подумать,  что означают слова “«Не гонялся бы ты, поп, за дешевизной». Составить словосочетания со следующими словами:

щёлкать — щёлкнуть кнутом
мутить — замутить воду
наказывать — наказать виновных
мериться — помериться силой
прятать/ся — спрятать/ся за углом
падать — упасть (без сил) вниз
скакать — поскакать верхом
хитрить — перехитрить в переговорах
пугать/ся — испугать/ся воро

— Какие человеческие качества помогли Балде победить? Он был очень умным,трудолюбивым..

— Каким автор показывает бесёнка?

—Вернулся Балда к попу. Увидел его поп, испугался и спрятался. Но нашёл его Балда, отдал оброк и стал требовать плату за свою работу. Щёлкнул он попа по лбу раз, щёлкнул два, а после третьего щелчка вышибло ум у попа. Так Балда наказал попа за жадность— Прочитайте, как ведет себя поп, завидя Балду? Почему?Недобросовестность,надо было признать свою ошибку и честно выполнить обещание. Вместо этого, поп стал думать,как бы ему избежать ответственности.

— Какими словами автор заканчивает сказку? Что они значат?(«Не гонялся бы ты, поп, за дешевизной»)Это мораль.

— Какой хотел дать урок автор?Ценаобмана и жадностм высока.

— Назовите основной закон сказки.Трудолюбие,смелость и порядочность.

Задание 4. Прочитать рассказ и выполнить задания к нему

Вот, — сказала мама, — полюбуйтесь! На что уходит отпуск?
Посуда, посуда, три раза в день посуда! Утром мой чашки, а днем
целая гора тарелок. Просто бедствие какое-то!
— Да, — сказал папа, — действительно это ужасно! Да, да… Бедные
женщины…
Папа глубоко вздохнул и уселся на диван.
Мама увидела, как он удобно устроился, и сказала:
— Нечего тут сидеть и притворно вздыхать! Я даю вам обоим срок.
До обеда вы должны что-нибудь придумать и облегчить мне эту
проклятую мойку! Кто не придумает, того я отказываюсь кормить.
Пусть сидит голодный. Дениска! Это и тебя касается. Намотай себе
на ус!
Я сразу сел на подоконник и начал придумывать, как быть с этим
делом. Во-первых, я испугался, что мама в самом деле не будет меня
кормить и я, чего доброго, помру от голода, а во-вторых, мне
интересно было что-нибудь придумать. И я сидел и думал и искоса
поглядывал на папу, как у него идут дела. Но папа и не думал
думать. Он побрился, потом надел чистую рубашку, потом прочитал
штук десять газет, а затем спокойненько включил радио и стал
слушать какие-то новости за истекшую неделю.
Тогда я стал думать ещё быстрее. Я сначала хотел выдумать
электрическую машину, чтобы сама мыла посуду и сама вытирала,
и для этого я немножко развинтил наш пылесос и папину
электробритву. Но я не знал, куда прицепить полотенце.
Выходило, что при запуске машины бритва разрежет полотенце на
тысячу кусочков. Тогда я все свинтил обратно и стал придумывать
другое. И часа через два я вспомнил, что как-то читал про конвейер,
и от этого я сразу придумал довольно интересную штуку. И когда
наступило время обеда и мама накрыла на стол и мы все расселись,
я сказал:
— Ну что, папа? Ты придумал?
— Насчет чего? — сказал папа.
— Насчет мойки посуды, — сказал я. — А то мама перестанет нас с
тобой кормить.
— Это она пошутила, — сказал папа. — Как это она не будет кормить
родного сына и любимого мужа?
И он весело засмеялся.
Но мама сказала:
— Ничего я не пошутила, вы у меня узнаете! Как не стыдно! Я уже
сотый раз говорю — я задыхаюсь от посуды! Это просто не по-дружески: самим сидеть на подоконнике, и бриться, и слушать радио, в то время как я укорачиваю свой век, без конца мою ваши чашки и тарелки.
— Ладно, — сказал папа, — что-нибудь придумаем! А пока давайте
же обедать! О, эти споры из-за пустяков!
— Ах, из-за пустяков? — сказала мама и прямо вся вспыхнула. —
Нечего сказать, красиво! А я вот возьму и в самом деле не дам вам
обеда, тогда вы у меня не так запоете!
И она сжала пальцами виски и встала из-за стола. И стояла у стола
долго-долго и всё смотрела на папу. А папа сложил руки на груди и
раскачивался на стуле и тоже смотрел на маму. И они молчали. И не
было никакого обеда. И я ужасно хотел есть. Я сказал:
— Мама! Это только один папа ничего не придумал. А я придумал!
Все в порядке, ты не беспокойся. Давайте обедать.
Мама сказала:
— Что же ты придумал?
Я сказал:
— Я придумал, мама, один хитрый способ!
Она сказала:
— Ну-ка, ну-ка…
Я спросил:
— А ты сколько моешь приборов после каждого обеда? А, мама?
Она ответила:
— Три.
— Тогда кричи «ура», — сказал я, — теперь ты будешь мыть только
один! Я придумал хитрый способ!
— Выкладывай, — сказал папа.
— Давайте сначала обедать, — сказал я. — Я во время обеда
расскажу, а то ужасно есть хочется.
— Ну что ж, — вздохнула мама, — давайте обедать.
И мы стали есть.
— Ну? — сказал папа.
— Это очень просто, — сказал я. — Ты только послушай, мама, как
все хорошо получается! Смотри: вот обед готов. Ты сразу ставишь
один прибор. Ставишь ты, значит, единственный прибор,
наливаешь в тарелку супу, садишься за стол, начинаешь есть и
говоришь папе: «Обед готов!»
Папа, конечно, идёт мыть руки, и, пока он их моет, ты, мама, уже
съедаешь суп и наливаешь ему нового, в свою же тарелку.
Вот папа возвращается в комнату и тотчас говорит мне:
«Дениска, обедать! Ступай руки мыть!»
Я иду. Ты же в это время ешь из мелкой тарелки котлеты. А папа ест
суп. А я мою руки. И когда я их вымою, я иду к вам, а у вас папа уже
поел супу, а ты съела котлеты. И когда я вошел, папа наливает супу
в свою свободную глубокую тарелку, а ты кладешь папе котлеты в
свою пустую мелкую. Я ем суп, папа — котлеты, а ты спокойно
пьешь компот из стакана.
Когда папа съел второе, я как раз покончил с супом. Тогда он
наполняет свою мелкую тарелку котлетами, а ты в это время уже
выпила компот и наливаешь папе в этот же стакан. Я отодвигаю
пустую тарелку из-под супа, принимаюсь за второе, папа пьёт
компот, а ты, оказывается, уже пообедала, поэтому ты берёшь
глубокую тарелку и идёшь на кухню мыть!
А пока ты моешь, я уже проглотил котлеты, а папа — компот. Тут он
живенько наливает в стакан компоту для меня и относит свободную
мелкую тарелку к тебе, а я залпом выдуваю компот и сам несу на
кухню стакан! Все очень просто! И вместо трех приборов тебе
придется мыть только один. Ура?
— Ура, — сказала мама. — Ура-то ура, только негигиенично!
— Ерунда, — сказал я, — ведь мы все свои. Я, например, нисколько
не брезгую есть после папы. Я его люблю. Чего там… И тебя тоже
люблю.
— Уж очень хитрый способ, — сказал папа. — И потом, что ни
говори, а все-таки гораздо веселее есть всем вместе, а не
трехступенчатым потоком.
— Ну, — сказал я, — зато маме легче! Посуды-то в три раза меньше
уходит.
— Понимаешь, — задумчиво сказал папа, — мне кажется, я тоже
придумал один способ. Правда, он не такой хитрый, но всё-таки…
— Выкладывай, — сказал я.
— Ну-ка, ну-ка… — сказала мама.
Папа поднялся, засучил рукава и собрал со стола всю посуду.
— Иди за мной, — сказал он, — я сейчас покажу тебе свой нехитрый
способ. Он состоит в том, что теперь мы с тобой будем сами мыть
всю посуду!
И он пошёл.
А я побежал за ним. И мы вымыли всю посуду. Правда, только два
прибора. Потому что третий я разбил. Это получилось у меня
случайно, я всё время думал, какой простой способ придумал папа.
И как это я сам не догадался?..

  • ВОПРОСЫ И ЗАДАНИЯ
    Какой процесс во время отпуска отнимал у мамы кучу времени?На отпуске мама весь день готовила и мыла посуду.
    2. Какое условие поставила мама перед своим мужем и сыном? Я даю вам обоим срок.
    До обеда вы должны что-нибудь придумать и облегчить мне эту
    проклятую мойку! Кто не придумает, того я отказываюсь кормить.
    Пусть сидит голодный
    3. Почему папа был уверен, что мама не выполнит своего обещания? Папа был уверен, что мама пошутила.
    4. Кто первый предложил способ, как помочь маме? Первый способ предложил денис.
    5. Кто назвал способ Дениса хитрым? Папа.
    6. В чём заключался «хитрый способ» Дениса? Они должны были кушать из одной тарелки и пить из одной чашки.
    7. Чей способ облегчить мамину работу вам показался легче –
    Денискин или папин? Папин способ.
    8. Объясни значение фразы «намотай себе на ус».запомнить, принять к сведению, имея в виду, что это может потом понадобиться, пригодитьсяю.
    3. ТВОРЧЕСКОЕ ЗАДАНИЕ
    Расскажите о том, почему важно помогать родителям по дому и как
    вы это делаете. Результаты представьте в формате текста / аудио /
    видео и выложите у себя в блоге.Убрать и положить игрушки в соответствующее место. Положить книги и журналы на полку.       Убрать за собой оставшиеся после еды крошки. Очистить свое место за столом.

Простые гигиенические процедуры: почистить зубы помыть и вытереть руки и лицо. Расстилать и убирать постель, убирать комнаты, пылесосить ковры, поливать цветы и гулять с домашними животными.

 

Задние 5. Написать небольшое сочинение » Весна сучится в каждый дом»Пришла весна.Её приходу радуются все: люди,животные , птицы.Все чаще и чаще появляется солнышко,греет землю своими лучами.Птицы поют веселей, журчат ручейки, у людей поднимается настроение.С каждым днем все теплее,хотя зима, конечно , еще не раз вернется и разочарует нас холодом и мокрым снегом. После зимних холодов первыми просыпаются растения.Деревья еще стоят голые, но уже живут, дышат.Набухают почки, зацветает верб, пробивается на пригорках первая травка.На реке начинается ледоход.Птицы возвращаются на родину.Здесь их дом, здесь они родились.Хорошо весной!

 

Բջջի կառուցվածքը

0

Posted by alikpetrosyan | Posted in Բնագիտություն | Posted on March 15, 2024

Կենդանի օրգանիզմները բաժանվում են երկու խմբի՝ նախակորիզավորերի և կորիզավորների:
Նախակորիզավոր են բակտերիաները և կապտականաչ ջրիմուռները: Դրանց բջիջներում ձևավորված կորիզ չկա: Սնկերի, բույսերի և կենդանիների բջիջներն ունեն ձևավորված կորիզ: Դրանք կորիզավորներ են:
Բջիջներն ունեն տարբեր չափեր և ձևեր: Դրանք հիմնականում տեսանելի են մանրադիտակով: Մարդու օրգանիզմը կազմված է մոտավորապես 200 տեսակի բջիջներից:

Կորիզավոր բջիջը կազմված է բջջաթաղանթից, ցիտոպլազմայից և կորիզից:
Բջջաթաղանթը կատարում է պաշտպանական դեր: Նրա միջով բջիջ են ներթափանցում ջրում լուծված որոշակի նյութեր, և հեռացվում են բջջի համար ոչ պիտանի նյութերը: Բջջաթաղանթի ներքին շերտը պլազմային թաղանթն է: Բույսերի բջիջների պլազմային թաղանթն արտաքինից ունի ամուր բջջապատ:
Պլազմային թաղանթի տակ անգույն, մածուցիկ, կիսահեղուկ ցիտոպլազման է: Ցիտոպլազմայում են տեղակայված բջջի օրգանոիդները և կորիզը:
Բջջի ամենախոշոր բաղադրամասը կորիզն է, որը սովորաբար լինում է բջջի կենտրոնում:
Բուսական բջիջներին բնորոշ են հատուկ օրգանոիդներ՝ պլաստիդներ: Բույսերի տերևներում կան կանաչ պլաստիդներ, որոնք տերևներին կանաչ գույն են տալիս: Գազարի բջիջներում պարունակվում են նարնջագույն պլաստիդներ, հասունացած պտուղներում՝ կարմիր, դեղին պլաստիդներ: Բույսի անգույն մասերում՝ արմատներում, պալարներում, պարունակվում են անգույն պլաստիդներ:
Բջջին բնորոշ է կիսվելու ունակությունը: Այդ կերպ բջիջը բազմանում Է: Այս երևույթը բոլոր կենդանի օրգանիզմների վերարտադրման հիմքն է:
Լրացուցիչ՝  Բակտերիաներ

Հարցեր՝

Որո՞նք են բջջի հիմնական կառուցվածքային մասերը:Բջջի հիմնական կառուցվածքային մասերն են ցիտոպլազման և կորիզը:
2. Ի՞նչ գույնի պլաստիդներ կան բուսական բջջում:Բուսական բջջում կան կանաչ, նարնջագույն, կարմիր, դեղին և այլ գույների պլաստիդներ:
3.Որտե՞ղ կարելի է հանդիպել բակտերիաների:Ի՞նչ գիտեք բակտերիաների  մասին: Ի՞նչ օրգանիզմներ են դրանք: Բակետրիաներ տարածված են գրեթե ամենուրեք, դրանք լինում են հողում, օդում, ջրում, բանջարեղենների և մրգերի վրա, մարդու օրգանիզմում, ինչպես նաև շատ են բերանի խոռոչում:Տեսանյութ պատրաստիր: https://www.youtube.com/watch?v=IsBvx0vy3wk

Դիտեք՝ տեսանյութը

 

Ալեքսանդր Մակեդոնացի

0

Posted by alikpetrosyan | Posted in Պատմություն | Posted on March 15, 2024

Առաջադրանք 1

Փաստերով հիմնավորիր, որ Ալեքսանդր Մակեդոնացին հին աշխարհի մեծագույն գործիչներից է:Ալեքսանդր Մակեդոնացին Ք. ա. 336-323 թթ տաղանդավոր, գերազանց հունական կրթություն ստացած թագավոր էր: նա կարողանում է ավարտին հասցնել պարսիկների դեմ պտերազմի նախապատրաստումը: Ք. ա. 334 թ. մտնում է Փոքր Ասիա, որով և սկսվեց նրա նշանավոր Արևելյան արշաանքը ( տևեց 10 տարի): Ք. ա. 331 թ. Գվագամելայի ճակատամարտում ջախջախեց պարսկական զորքին: Ալեքսանդրն իրեն ենթարկեցրեց ողջ արևելքը՝ Հնդկտանը ներառյալ: Ալեքսանրի զինվորները հոգնել էին և ուզում էին տուն վերադառնալ: Վերջիններիս պատճառով Ալեքսանդրաը հրաժարվեց իր բազմաթիվ մտահաղացումներից և վերադարձավ Բաբելոն, որը դարձրել իր պետության մայրաքաղաք: Մակեդոնացու աննախադեպ պետությունը միավորում էր Հունաստանից ու Մակեդոնիայից մինչև Հնդկաստան ընկած տարածքը: Մակեդոնացին Հին աշխարհի մեծագույն գործիչներից էր: Նա հետաքրքիր քաղաքական գործիչ էր: Նա փորձում էր միավորել հունական և արևելյան մշակույթի լավագույն կողմերը, որի արդյունքում էլ ստեղծվեց հելլենական մշակույթը:

Ներկայացրու Ալեքսանդր Մակեդոնացու մահից հետո նրա ստեղծած աշխարհակալ տերության տրոհման պատճառները: Ալեքսանդր Մակեդոնացու տերությունը տրոհվել է մի շարք հելլենիստական պետությունների՝ Պտղոմեոսյան Եգիպտոսի, Սելևկյան տերության, Պարգամոնյան թագավորության, բուն Մակեդոնիայի, հունական քաղաք-պետությունների և մի շարք այլ երկրների։ Այս պատերազմի ընթացքում Կասանդրոսի կողմից թունավորվել է նաև Ալեքսանդրի ժառանգը՝ Ալեքսանդր IV Մակեդոնացին։

Տալ «Հելլենիստական մշակույթ» հասկացության բացատրությունը: Պատմել հելլենիստական մշակույթի կենտրոնների , նրանց նվաճումների մասին:Հելլենիստականություն նշանակում է հունականություն: Հելենիզմը հունական և արևելյան մշակույթի միախառնումն է:

Հելլենիստական մշակույթի կենտրոններից էին Ալեքսանդրիան: Այստեղ ստեղծվեց Մուսեյոնը՝ Մուսսաների տաճարը: Այստեղ ստեղծվեց նաև Ալեքսանդրայի գրադարանը: Հելլենիստական նշանավոր կոթող էր նաև Ալեքսանդրիայի փարոսը:

Նշանավոր կենտրոն էր Պերգամոնը: Այստեղ հիմնվեցին գրադարան և ակադեմիա: Այստեղ ստեղծվել է մագաղաթ:

 

Ներկայացնել Ալ. Մակեդոնացու օրոք տեղի ունեցող կարևոր իրադարձությունների ժամանակագրությունը:Ք. ա. 334 թ.-ից մինչև 325 թթ. սկսեց Ալեկսանդր Մակեդոնացու Արևելյան արշավանքը:Ալեկսանդր Մակեդոնացին գրավեց Փոքր Ասիան, ապա Փյունիկիան, Եգիպտոսը և Ասորիքը: Գլախվոր ճակատամարտը տեղի ունեցավ Ք. ա. 331թ. Գավգամելայի մոտ, որտեղ պարսիկները ջախջախվեցին:Ալեկսանդր Մակեդոնացին հասավ մինչև Հնդկաստան:

Աղբյուրները՝ Համաշխարհային պատմություն , էջ 91-101,

Տեսանյութեր/ Ալեքսանդր Մակեդոնացու մասին տեսանյութերը դիտելուց հետո , պատրաստել 3-7 րոպեանոց սեփական տեսանյութը ;/

0

Posted by alikpetrosyan | Posted in Պատմություն | Posted on March 15, 2024

Հունաստանը Ք․ա․ 5-րդ դարում

Հույն-պարսկական պատերազմները

Պատմել հույն-պարսկական պատերազմների ընթացքների, արդյունքների մասին։Ք․ա 6-րդ դարի վերջին պարսիկները իրենց տիրապետությունը հաստատեցին Փոքր Ասիայի առափնյա հունական պոլիսներում։ Նրանք վերացրեցին ժողովրդավար կարգերը և իշխանությունը հանձնեցին իրենց հնազանդ տիրաններին։ Դրանից հետո նրանք ցանկանում էին գրավել Էգեյան ծովի կղզիները և Բալկանյան Հունաստանը։ Ք․ա 490 թվականին Աքեմյան տերության զորքն ափ իջավ Ատտիկայի առափնյա Մարաթոնի դաշտում։ Աթենական զորքը երկու անգամ քիչ էր Պարսիկների զորքից, բայց Աթենացիները հիանալի հաղթանակ տարան։ Պարսկաստանի գլխավոր արշավանքը տեղի ունեցավ Ք․ա 480-479 թվականներին։ Արշավանքը ղեկավարում էր Քսերքես արքան։ Պարսկաստանին դիմադրելու համար Աթենացիների զորավար Թեմիստոկլեսը ծովային կռվի ծրագիր մշակեց։ Այս անգամ Պարսիկները ներխուժեցին հյուսիսից հարյուրահազարանոց բանակով։ Նրանք ջախջախելով, մտան Ատտիկա, որտեղից բնակչությունը հասցրել էր գնալ Սալամին կղզի։ Սալամինի ծովածոցում աթենական նավատորմը փայլուն հաղթանակ տարավ։ Ք․ա 449 թվականին ի վերջո կնքվեց հաշտության պայմանագիր։ Պարսկաստանը հրաժարվում էր նվաճողական ծրագրերից և չէր խառնվում Աթենացիների ներքին գործերին։ Այսպիսով պատերազմը ավարտվեց հունական պոլիսների հաղթանակով։

Նկարագրել, գնահատել Պերիկլեսի գործունեությունը:Պերիկլեսը պետական գործիչ է, ստացել է փայլուն կրթություն և այլն։ Նա կարևորել է քաղաքացիության հարցը։ Քաղաքացի համարվեցին մոտ 50 000 չափահաս տղամարդ, որոնց ծնողները աթենացի էին։ Ատտիկայում բնակվող կանայք և երեխաները, ինչպես նաև բազմաքանակ օտարերկրացիները քաղաքացի չէին համարվում։ Աթենացիների հետ նրանք կազմում էին երկրի ազատ բնակչությունը՝ մոտ 350 000 մարդ։ Նա նաև սահմանեց քաղաքացիների իրավահավասարությունը։ Անկախ ունեցվածքային, մտավոր, ու կրթական մակարդակից՝ Աթենքի քաղաքացիացիներն օրենքի առաջ հավասար էին։ Իսկ Պերիկլեսյան Աթենքը դարձավ արվեստների և գիտության կենտրոն։

Թվարկել պոլիսային կարգի անկման պատճառները:Հիմնական պատճառը Պոլիսյան կարգի անկման հիմնական պատճառը պատերազմն էր, որի պատճառով տնտեսությունը անկում ապռեց հողատերերը չունեին գումար, որպեսզի հողահանդակներ գնեին պատերազմին հաջորդեցին սովը և համաճարակները այս բերեց պետության անկմանը:

 

Աղբյուրները՝ Համաշխարհային պատմություն,  համացանց

Եռաշար թրիերով հունական թեթև նավերը ծանոթ լինելով լեռնային Հունաստանի տեղանքին հեշտությամբ կռվում էին պարսից նավատորմի դեմ։ Աթենացիները նավաթքին ամրացված մետաղյա սուր ժանիքով հարվածում էին թշնամու նավին և խորտակում այն Եգեյան ծովի ջրերում։

Պարսկական ռազմանավերն ի տարբերություն ճկուն հունական տրիերների, չափերով ավելի մեծ էին և դանդաղաշարժ։ Ծանրաշարժ պարսից նավերը հարմարեցված էին բաց ծովում լողալուն և Սալամինի ծանծաղ նեղուցում դժվարությամբ էին կռվում հույների մարտունակ նավատորմի դեմ։

Լրացուցիչ

«Մարաթոնյան վազքի պատմությունը»Մարաթոնյան վազք, խճուղային վազք, թեթև աթլետիկական մրցությունների վազքի ծրագրի ամենաերկար տարածությունը (42 կմ 195 մ)։ Անվանումը ստացել է Մարաթոն տեղանունից։ Մարաթոնյան ճակատամարտից հետո, ըստ ավանդության, հույն սուրհանդակ զինվորը վազքով, առանց դադարի, հասնում է Աթենք, ավետում հաղթանակի լուրը և անկենդան ընկնում։ Ֆրանսիացի բանասեր Մ. Բրեալի նախաձեռնությամբ

Մարաթոնյան վազքն ընդգրկվեց օլիմպիական խաղերի (Աթենք, 1896) ծրագրում։ Հաղթող դարձավ հույն Ս. Լուիսը։ Համաշխարհային բարձրագույն նվաճումը հավասար է 2 ժամ 8 րոպե 33, 6 վայրկյանի (Դ. Քլեյտոն, Ավսարալիա, 1969)։ Մարաթոնյան վազքի ավանդական միջազգային մրցումներ են անցկացվում Բոստոնում (ԱՄՆ), Վինձորում (Մեծ Բրիտանիա), Կոշիցեում (ՉԺՀ), էնսհեդեում (Նիդերլանդներ), Աթենքում (Հունաստան

Օլիմպիական մարաթոնի երկարությունը ի սկզբանե հստակ չի եղել, բայց առաջին մի քանի օլիմպիական խաղերի մարաթոնի վազքատարածությունը եղել է մոտավորապես 40կմ, որը Մարաթոնից Աթենք ճանապարհի երկարությունն է։ Ժամանակակից մարաթոնի ստանդարտ մրցատարածությունը՝ 42.195 կմ (26.219 մղոն) հաստատվել է 1921թ․֊ի մայիսին Միջազգային սիրողական աթլետիկական ֆեդերացիայի (ԻԱԱՖ) կողմից, որպես հիմք ընդունելով 1908թ․֊ի Լոնդոնի Օլիմպիադայի մարաթոնի վազքատարածությունը։

Առաջադրանք 2

Դասական դարաշրջանի հունական մշակույթը

Սահմանել մշակույթ, կրոն  հասկացությունները:մշակույթ – մարդկային հասարակության նվաճումների ամբողջությունը արտադրական, հասարակական և հոգևոր կյանքում,
կրոն – գիտական աշխարհըմբռնման հետ անհամատեղելի՝ աշխարհը կառավարող գերբնական ուժերի (աստծու, ոգիների ևն) հավատ՝ պաշտամունք:

Պատմիր, համեմատիր քո հասակակցի կրթությունը, դաստիարակությունը հին Հունաստանում  ապրող քո հասակակցի հետ:

Հիմնավորիր , այն միտքը, որի հետ համաձայն ես: /Ցիցերոնի Ցիցերոն.խոսքեր, որոնք ստիպում են մտածել:/

  • Պարծենկոտ խոսքերը թուլության առաջին հատկանիշն են, իսկ մեծ գործերի ընդունակ մարդիկ լեզուն փակ են պահում:
    Աշխարհում ընտանեկան օջախից քաղցր ոչինչ չկա:
  • Մոլորվելը հատուկ է յուրաքանչյուրին, բայց իրենց մոլորության մեջ համառում են միայն հիմարները:
  • Մարդը գեղեցիկ է իր վարքի գունագեղությամբ:
  • Սերը ծնողների հանդեպ բոլոր առաքինությունների մայրն է:

Աղբյուրը ՝Համաշխարհային պատմություն, 6-րդ դասարան, էջ 84-88, համացանց

Օլիմպիական խաղերի ստեղծման  պատմությունը»Հին օլիմպիական խաղերը եղել էին դաժան մրցակցությունններ, որտեղ մասնակցողները արյուն էին թափում և իրենց կյանքն էին տալիս փառքի ու ամոթից և պարտությունից խուսափելու համար: Մասնակիցները մռցակցում էին մերկ: Արյունոտ բռնցքամարտում և կառքերի մրցավազքում ոչ բոլորն էին հասնում վերջնակետին:

 

Գաղտնիք չէ որ հին օլիմպիացիները հաղթանակ էին ուզում:

Առաջին օլիմպիացիները կռվում էին հաղթանակի համար: Հաղթողները տուն հետ էին գալիս ինչպես հերոս և ստանում էին ոչ սովորական նվերներ: Նրանք կռվում էին նրա համար, ինչը չէն հասկանա ժամանակակից օլիմպոսներին` անմահության համար: Հույս ունենալ մահից հետո կյանքի համար կարելի կլիներ քաջարի գործերից և փառքից հետո: Պարտվելը նշանակում էր կյանքի և պատվի փլուզում:

Առաջին նշված խաղերը անցկացվել են մ.թ.ա. 776թ: Նրանք անցկացվում էին չորս տարին մեկ, 12 դար անընդմեջ: Մասնակցել կարող էին Հունաստանի բոլոր քաղաքացիները: Չեին կարող մասնակցել հունական աբորիգենները, ճորտերը և կանայք: Խաղերը անցկացվում էին օգոստոսին, լիալուսնի ժամանակ: Մարզիկները գալիս էին մրցումներից 30 օր առաջ, և քրտնաջան պարապում էին: Եթե դատավորները նկատում էին, որ մարզիկը լավ չի մարզվում նրան, վռնդում էին և չէին թողնում մասնակցել խաղերին: Տարբեր երկրներից մինչև 100 հազար մարդ գալիս էին դիտելու Օլիմպիական խաղերը: Օլիմպիական առաջին օրերին չէին մռցում այլ անցկացնում էին կրոնական ծեսերով և խրատներով: Աթլետներին տանում են ինչվոր վայր, որտեղ կատարում են զոհաբերություններ, տալիս էին սողոմոնյան երդումներ` խաղալ ազնիվ Զեվսի արձանին:

Բռնցկամարտը առաջին անգամ մտավ օլիմպիական խաղեր մ.թ.ա. 688թ: Նրան հետևեց ավելի դաժան սպորտ` Պանկռատիոն: Այդ տեսակի սպորտերը, շատ արագ դառցան ամբոխի սիրելի սպորտը, որվհետև ռիսկը, որ մարդիկ կարող են մահանալ շատ մեծ էր: Այդ պատճառով Օլիմպիական խաղերի մենամարտները անցկացնումէին հատուկ տեղում Զևսի 9 մետրանոց տաճարի կողքին, տաճարը սարքված էր զոհաբերված կենդանիների մոխիրից: Ժամանակակից բռնցկամարտիկները կսարսափեին նրանց մենամարտներից: Չկար քաշի սահմանափակում, չկային տուրեր, մռցակիցները մռցում էին առանց ձեռնոցների, մարզիչների, առանց ջրի: Նրանք մենամարտում էին ամենմերը իրենց համար: Նաև կապում էին կաշվից օձիքներ բռունցքներին և դաստակներին, հարվածի ուժը մեծացնելու հմար: Հարվածները երբեմ գլխին էին գնում, ամենինչ ցփնված էր արյունով: Նրանք պայքարում էին առանց կանգնելու, միչև մրցակիցներից մեկը չնկներ:

Ժամանակի ընթացքում Օլիմպիական խաղերի տերը դառցավ Հռոմը: Այդ ժամանակ բռնցքամարտինքները սկսեցին գուտուց բացի օգտագործել 3 սանտիմերարոց փշեր:

Եթե մառտի մեջ հայտարարվեր ոչ-ոքի, մառտիկները պետք է <<փոխանակվեին>> մեկ հարվծով: Կա հայտնի պատմություն 2 մառտիկների մասին, երբ հայտարարվել էր ոչ-ոքի` Գրիվգանտը և Դեմոքսենը: Ամեն մեկը պետք է հատվածեր 1 անգամ: Առաջինը հրվածեց Դիմոքսենը: Նա գործադրեց ծակող հարված կառատե: Նա ճղես հակառակորդի մաշկը և կանեց փորոտիքները: Գրիվգանտը հետմահու հաղթող է ճանաչվել, որովհետև Դիմոքսենը տեխնիկական տեսակետից հինգ հարված է տվել Գրիվգանտին, որովհետև օգտագործել է 5 մատ:

Պանկռատիոնը ստեղծվեց մ.թ.ա. 648թ: Այս սպորտում կարելի էր անե ամենինչ, բացի աչք հանելուս և կծելուց: Բայց ոչ միշտ էին հետևում այդ կանոններին: Նաև անթույլատրելի էր հարվածել սեռական օրգաններին, սակայն այս կանոնը խախտվել էր: Հին ժամանակներում Օլիմպիական խաղերին որկոռ ջառթելը դա նորմալ էր համարվում: Մրցույթները անցկացնում էին ոչ խորը փոսում: Կային 2 տեսակի մրցույթներ` մառկած և կանգնած: Դատավորները մ.թ.ա. 7-րդ դարում արգելել են մատ ջառթել: Բայց մ.թ.ա. 5-րդ դարում Անտիկոզիյը Սիցիլիաիս, երկու անգամ անընդմեջ հաղթեց մրցակիցների մատերը ջառթելով:

Ամենա վտգավոր Օլիմպիական խաղերի սպորտը դառցավ կառքերի մրցավազքն էր: Կառքերի մրցավազքի մրցարշավային գոտին մոտավորապես 135 մ, որտեղ տեղավորվում էին 44 կառք, իրենց 4 ձիերով: Մռցակիցները պետք է կատարեին 24 պտույտ: Մրցավազքում ամենադժվարը դա պտույտ կատարելն էր, պտույտ ժամանակ պետք է 180 աստիճան թեքվերին համարյա տողում: Հենց այդ ժամանակ էին տեղի ունենում վթարները: Կառքերը միջին չափի էին այնպես որ մարդը կարողանա կանգնել վրան, ունեն 2 ակ: Մռցումներում մասնակցող ձիերը վայրի էին:

 

Թարգմանություն

Լրացուցիչ աշխատանք

0

Posted by alikpetrosyan | Posted in Uncategorized | Posted on March 14, 2024

ՄԱՅՐԸ

0

Posted by alikpetrosyan | Posted in Մայրենի | Posted on March 11, 2024

Մի գարնան իրիկուն դռանը նստած զրույց էինք անում, երբ այս դեպքը պատահեց։ Էս դեպքից հետո ես չեմ մոռանում էն գարնան իրիկունը։

Ծիծեռնակը բույն էր շինել մեր սրահի օճորքում։ Ամեն տարի աշնանը գնում էր, գարնանը ետ գալի, ու նրա բունը միշտ կպած էր մեր սրահի օճորքին։

Ե՛վ գարունն էր բացվում, և՛ մեր սրտերն էին բացվում, հենց որ նա իր զվարթ ճիչով հայտնվում էր մեր գյուղում ու մեր կտուրի տակ։

Եվ ի՜նչ քաղցր էր, երբ առավոտները նա ծլվլում էր մեր երդիկին կամ երբ իրիկնապահերին իր ընկերների հետ շարժվում էին մի երկար ձողի վրա ու «կարդում իրիկնաժամը»։

Եվ ահա նորից գարնան հետ վերադարձել էր իր բունը։ Ձու էր ածել, ճուտ էր հանել ու ամբողջ օրը ուրախ ճչալով թռչում, կերակուր էր բերում իր ճուտերին։

Էն իրիկունն էլ, որ ասում եմ, եկավ, կտցում կերակուր բերավ ճուտերի համար։ Ճուտերը ծվծվալով բնից դուրս հանեցին դեղին կտուցները։

Էդ ժամանակ, ինչպես եղավ, նրանցից մինը, գուցե ամենից անզգուշը կամ ամենից սովածը, շտապեց, ավելի դուրս ձգվեց բնից ու ընկավ ներքև։

Մայրը ճչաց ու ցած թռավ ճուտի ետևից։ Բայց հենց էդ վայրկյանին, որտեղից որ է, դուրս պրծավ մեր կատուն, վեր թռցրեց փոքրիկ ճուտը։

— Փի՛շտ, փի՛շտ, — վեր թռանք ամենքս, իսկ ծիծեռնակը սուր ծղրտալով ընկավ կատվի ետևից՝ նրա շուրջը թրթռալով [ 75 ]կտցահարելով, բայց չեղավ։ Կատուն փախավ մտավ ամբարի տակը։ Եվ այս ամենն այնպես արագ կատարվեց, որ անկարելի էր մի բան անել։

Ծիծեռնակը դեռ ծղրտալով պտտում էր ամբարի շուրջը, իսկ մենք՝ երեխաներս, մի-մի փայտ առած պտտում էինք ամբարի տակը, մինչև կատուն դուրս եկավ ու փախավ դեպի մարագը, դունչը լիզելով։

Ծիծեռնակը դատարկ կատվին որ տեսավ, մի զիլ ծղրտաց ու թռավ, իջավ դիմացի ծառի ճյուղին։ Այնտեղ լուռ վեր եկան։ Մին էլ տեսանք՝ հանկարծ ցած ընկավ մի քարի կտորի նման։ Վազեցինք, տեսանք՝ մեռած, ընկած է ծառի տակին։

Մի գարնան իրիկուն էր, որ այս դեպքը պատահեց։ Շատ տարիներ են անցել, բայց ես չեմ մոռանում այն գարնան իրիկունը, երբ ես առաջին անգամ իմացա, որ ծիծեռնակի մայրն էլ մայր է, ու սիրտն էլ սիրտ է, ինչպես մերը։

Առաջադրանքներ`

1.Գրի’ր պատմության ասելիքը։ Ինչպես որ մեր մայրերն ունեն հոգի և սիրտ, շատ են սիրում իրենց երեխաներին և չեն պատկերացնում կյանքն առանց իրենց երեխաների, այնպես էլ կենդանիներն ու թռչունները սիրում են իրենց ձագերին։

2.Դուրս գրի’ր պատմող հերոսի զգացողությունները ներկայացնող հատվածները: Ի՞նչ են տալիս այդ զգացողությունները պատմվածքին, ո՞րն է դրանց անհրաժեշտությունը ստեղծագործության մեջ:Ծիծեռնակը դատարկ կատվին որ տեսավ, մի զիլ ծղրտաց ու թռավ, իջավ դիմացի ծառի ճյուղին։ Այնտեղ լուռ վեր եկան։ Մին էլ տեսանք՝ հանկարծ ցած ընկավ մի քարի կտորի նման։ Վազեցինք, տեսանք՝ մեռած, ընկած է ծառի տակին։

3.Գրավոր մեկնաբանի’ր հետեւյալ միտքը. «… Չեմ մոռանում այն գարնան իրիկունը, երբ ես առաջին անգամ իմացա, որ ծիծեռնակի մայրն էլ մայր է, ու սիրտն էլ սիրտ է, ինչպես մերը»։Ծիծեռնակը տեսնելով, որ կատուն կերել է իր ձագին սատկել էր։

English

0

Posted by alikpetrosyan | Posted in Անգլերեն | Posted on March 9, 2024

  • 14. true or false
  1. Mrs. Anderson is in her kitchen. true
  2. Mr. and Mrs Thomas are washing their car. false
  3. Mrs. Black is feeding her dog. false
  4. Tommy is eating. false
  5. Mr. and Mrs. Lane are painting their kitchen. false
  6. I’m washing my windows. true

10

_______________________________________________________________________

  • 17. Complete the sentences according to the model using the verbs
    in brackets.
    1. I am writing a letter. (write)
    2. The doctor is driving a car. (drive)
    3. The girls are coming home from school. (come)
    4. The teacher his giving an English lesson. (give)
    5. We are sitting in the classroom. (sit)
    6. I am putting the books into my bag. (put)
    7. The woman his washing her hair. (wash)
    8. The girl his running to school. (run)

12

_______________________________________________________________________

  • 21. Choose the correct form of the verb.
    1. Mary hurries to school every morning.
    2. We speak English very well.
    3. The man lives in a big house.
    4. I drink milk every morning.
    5. My father reads newspapers every morning.
    6. My father gives Bob money every week.
    7. Cats eat mice.
    8. A teacher works hard.
    9. I clean my teeth every morning.
    10. The shopkeeper opens his shop at nine o’clock.

14

_______________________________________________________________________

2. Change the verbs in the sentences into the Simple Past.
1. She cleaned the windows.
2. He closed the doors.
3. They answered in class.
4. I cooked the meals.
5. The children played in the garden.
6. We wrote letters.
7. She sang songs.
8. She drank milk.
9. He lisened to the radio.

16

_______________________________________________________________________

Ավետիք Իսահակյան | Ծառա Սիմոնը

0

Posted by alikpetrosyan | Posted in Մայրենի | Posted on March 7, 2024

Վաղուց անցած-գնացած օրերից է այս վերհիշումը։

Իմ բարեկամ մի ընտանիք Սիմոն անունով մի սպասավոր ուներ։ Սիմոնը տարիներից ի վեր ծառայում էր նրանց մոտ. գոհ էին նրա աշխատանքից և թվում էր, որ ինքն էլ գոհ էր նրանցից։

 

Մի օր Սիմոնը ներկայանում է տանտիրուհուն և ասում.

— Խանում, ներող եղեք, ես ուզում եմ տուն գնամ, մեր գեղը։ Շատ շնորհակալ եմ ձեզանից, բայց էլ չեմ ուզում ծառայել։

— Ինչո՞ւ, Սիմոն ջան,– զարմացած հարցնում է տիկինը,— չէ” որ մենք քեզ միշտ լավ ենք նայել, տարիներ շարունակ մեր տանն ես եղել, սովորել ենք իրար։ Հիմա ի՞նչ պատահեց, ասա սրտաբաց։ Թե ռոճիկդ քիչ ես գտնում՝ ավելացնենք։ էնպես լինի, որ գոհ լինես մեզնից և մեր տանը մնաս։

— Չէ՛, խանում ջան, գիտեմ, որ ինձ հետ լավ եք վարվել, և ռոճիկիս մասին էլ գանգատ չունեմ, միայն թե ուզում եմ գեղ գնամ, ժամանակավոր. կարելի է մի քանի ամիս անց էլի ետ գամ։

— Բայց ինչո՞ւ ես մնում այդքան երկար ժամանակ, գեղում ի՞նչ կա որ…— Սիմոնը լռում է։

— Մեկ էլ որ՝ չասացիր գնալուդ պատճառը։

— Խանում ջան, ճշմարիտը որ կուզես իմանալ՝ ասեմ,— վճռողական շեշտով պատասխանում է Սիմոնը, –ուզում եմ գնալ, որ էլ իմ անունը չլսեմ։ Չլսեմ անունս՝ ականջս հանգստանա։ Թե չէ, էս ինչ կյանք է, ես կխելռեմ։ Շարունակ, ամեն օր — Սիմոն, սամավարը քցե, շո՛ւտ, շո՛ւտ արա։ Սամավարը քցում եմ, կրակը փչում եմ, մեկ էլ — Սիմո՛ն, աղայի կոշիկները արի տար, շուտ սրբիր՝ բեր։

Վազում եմ, կոշիկները տանում, սրբում եմ շտապով, հանկարծ՝ Սիմո՛ն վազե ֆայտոն բեր, օրիորդը տեղ է գընում, շո՛ւտ, շո՛ւտ։ Վազում եմ ֆայտոն բերելու՝ սամավարը թողնելով իր բախտին, կոշիկները սրբելը կիսատ, ֆայտոնը բերում եմ։ Սամավարը եփել, ջուրը թափվել Է. նորից ջուր եմ լցնում, նորից ածուխ եմ քցում։ Մեկ՝ սամավարն եմ փըչամ, մեկ՝ կոշիկները սրբում։

Նորից անունս.

— Տո՛ տղա Սիմոն, չայն ո՞ւր մնաց, բերաններս չորացավ։ Դեհ, գնա մի լիմոն Էլ բեր, միայն շո՜ւտ արա։

Մյուս կողմից աղայիս ձայնը.

— Տո՛, Սիմոն, կոշիկ սըբե՞լ Էր, թե սենյակ սրբել։ Մի ժամ եղավ։ Շտապում եմ, շո՛ւտ արա։

Ձեռքս կոշիկի միջից չհանած՝ դռան զանգը տալիս են։

— Սիմո՛ն, վազի՛ր, դուռը բաց, — էդ միջոցին, մեկ էլ պստիկ տղան.— Սիմոն, թռի մի տուփ պապիրոս բեր։ Դե՛հ, քեզ տեսնեմ… Դեհ, խանում ջան, բա ես ո՞նց անեմ, որ չխելռեմ։ Օրը հազար անգամ անունս լսում եմ.

– Սիմո՛ն, արի,

Սիմո՛ն, գնա,

Սիմո՛ն, տար,

Սիմո՛ն, բեր,

Սիմո՛ն, վազե,

Սիմո՛ն, թռիր,

Սիմո՛ն, Սիմո՛ն,

էլի

Սիմո՛ն, Սիմո՛ն…

էդ՝ ականջս խարտոցող Սիմոն անունը երազիս մեջ էլ եմ լսում, քունս հարամ է անում։

Տունը մարդ չեղած ժամանակ էլ պատերը ձեն են տալիս.

-Սիմո՛ն, Սիմո՛ն։

Անունս ինձ թշնամի է դառել, աչքիս գրողն է դաոել.

կատաղեցնում է ինձ, գժվեցնում է ինձ։ Կուզեմ փախչեմ աշխարհի ծայրը, որ զզվելի անունս էլ չլսեմ։

Չէ՛, խանում ջան, էլ ուժ չունեմ, հիմի շատ եմ խնդրում իրավունք տաս, երթամ մեր գեղը, մի քանի ամիս ականջս հանգստանա, հետո նորից կգամ։ Խոսք եմ տալիս, միամիտ եղեք…

Առաջադրանքներ`

  1. Գրավոր բացատրի’ր հետեւյալ բառերը`խանում, սպասավոր, սրտաբաց, ռոճիկ, գանգատ, վճռական, սամավար, աղա, ֆայտոն։Խանում – տիկին,սպասավոր – ծառա,սրտաբաց – անկեղծ,ռոճիկ – աշխատավարձ, գանգատ – բողոք,վճռական – վստահ, սամավար – ինքնաեռ,աղա – տեր,ֆայտոն – կառք։
  2. Ի՞նչ զգացողություն ունեցար, երբ կարդացիր պատմվածքը։ Ես շատ խղճացի Սիմոնին, որովհետև նա շատ բարեխիղճ էր աշխատում և հոգնում էր։

3.Խորհուրդ տո’ւր աղային եւ խանումին։ Չնայած աղան և խանումը սիրում էին Սիմոնին, սակայն ես խորհուրդ կտայի նրանց Սիմոնին շատ չտանջեին և թողնեին, որ նա մի փոքր հանգստանար։

  1. Պատմվածքից առանձնացրո’ւ հականիշ զույգեր։Տար – բեր,գնա – արի։

5.Պատմվածքի համար նոր ավարտ հորինի’ր։Ինձ դուր եկավ պատմվածքի ավարտը, միայն կցանկանայի, որ նրանք Սիմոնի հանդեպ փոխեին իրենց վերաբերմունքը վերադառնալուց հետո։

Ձայնի ընկալում: Լսողության հիգիենա

0

Posted by alikpetrosyan | Posted in Բնագիտություն | Posted on March 3, 2024

Ձայնի ընկալում: Լսողության հիգիենա

Համարյա բոլոր կենդանիներն օժտված են լսողությամբ: Այն առավել զարգացած է կաթնասունների և թռչունների մոտ, որոնք ունեն լսողության հատուկ օրգան՝ ականջ: Անողնաշար կենդանիներից լսողության զարգացած օրգաններ ունեն միայն միջատները:
Կենդանիները ոչ միայն ընկալում են ձայները, այլև իրենք են ձայն արձակում: Ցամաքային ողնաշարավոր կենդանիների շնչառական համակարգի մի մասը փոխակերպվում է ձայնային ապարատի: Առավել զարգացած ձայնային ապարատ ունի մարդը:
Մարդու ականջը բացառիկ զգայություն ունեցող բարդ լսողական օրգան է: Որոշ մարդիկ կարող են լսել նույնիսկ ծառից ցած ընկնող տերևի ձայնը:

Բնությունը հարուստ է իր ձայներով: Շատ կենդանիներին և մարդուն բնորոշ է ձայն արձակելու, ինչպես նաև լսելու ունակությունը: Դա ծառայում է նրանց հաղորդակցվելուն, նպաստում նրանց պաշտպանվելուն և շրջակա միջավայրին հարմարվելուն:

Լսողությունը մեծ դեր ունի մեզանում գեղեցիկի զգացումը զարգացնելու համար: Լավ երաժշտությունը, գեղարվեստական խոսքն ավելի հարուստ են դարձնում շրջակա աշխարհի մեր ընկալումը:

rainbow_music_notes_by_moneycantbuyinsaness-d39xtli.png

Համարյա բոլոր կենդանիներն օժտված են լսողությամբ։

Կենդանիները ձայնն ընկալում են հատուկ օրգանով:

Առավել զարգացած է կաթնասունների և թռչունների լսողությունը, որոնք ունեն լսողության հատուկ օրգան՝ ականջ։ Անողնաշար կենդանիներից լսողության զարգացած օրգաններ ունեն միայն միջատները։

Տարբեր կենդանիներ զգայուն են տարբեր ձայների նկատմամբ։

1-22.png

Մեդուզան ընկալում է ծովի ալիքների արձակած ենթաձայները և փոթորիկ սկսվելուց մի քանի ժամ առաջ հեռանում է ափից:

0_1087ec_2d795b37_orig.gif

Օրինակ

Փղերն իրար հետ հաղորդակցվում են ենթաձայների միջոցով։ Դելֆինները, չղջիկները, կետերն արձակում և լսում են անդրաձայները։

Շատ գիշերային գիշատիչներ մթության պայմաններում որսում են իրենց զոհին լսողությամբ:   

Չղջիկը համարյա զուրկ է տեսողությունից։ Թռիչքի ժամանակ, անընդհատ արձակելով և հետ ընդունելով անդրարաձայներ, չղջիկը ոչ միայն խուսափում է արգելքներին բախվելուց, այլև անսխալ «նկատում» և որսում է մանր մժեղներ։

Շները նույնպես լսում են անդրաձայնը։

Օրինակ՝ հարկ եղած դեպքերում հետախույզները ծառայողական շներին անհրաժեշտ հրամանները տալիս են անդրաձայնով, որը շրջապատի մարդկանց համար մնում է աննկատ:

Կենդանիները ոչ միայն ընկալում են ձայները, այլև կարող են իրենք ձայն արձակել։

Ցամաքային ողնաշարավոր կենդանիների շնչառական համակարգի մի մասը փոխակերպվել է ձայնային ապարատի։

Առավել զարգացած ձայնային ապարատ ունի մարդը։ Մարդու ամենից զարմանալի հատկությունը խոսելու կարողությունն է։ Խոսքով մարդիկ հաղորդակցվում են իրար հետ և փոխանակում իրենց մտքերը։ Դա շատ բարդ երևույթ է, որն իրագործվում է զարգացած գլխուղեղի միջոցով:

Հարցեր

  1. Ի՞նչ կառուցվածք ունի մարդու ականջը:Մարդու ականջը կազմված է ականջախեցիից,թմբկաթաղանթից, ականջի ոսկրիկներից և լսողական նյարդից։
  2. Ինչպե՞ս է աղմուկն ազդում մարդու օրգանիզմի վրա: Աղմուկի պատճառով մարդը կարող է շուտ հոգնել, գլխացավ ունենալ,  վատ լսել և վատ քնել։
  3. Ինչպե՞ս են պայքարում աղմուկի դեմ:Աղմուկի դեմ պայքարում են տարբեր միջոցներով, օրինակ՝ գործարանային աղմկոտ արտադրամասերում աշխատող բանվորները և հրետանավորները օգտագործում են հատուկ ականջակալներ։ Աղմուկը զգալի չափով նվազեցնում են նաև կանաչ տնկիները։ Շենքերի պատերը ծածկում են ձայնակլանիչ նյութերով, օգտագործում են հերմետիկ պատուհաններ, սենյակների հատակը ծածկում են գորգերով։

Հետրաքրքրասեր Բեսսին. Մարկ Տվեն

0

Posted by alikpetrosyan | Posted in Մայրենի | Posted on February 25, 2024

Փոքրիկ Բեսսին շուտով երեք տարեկան կդառնա։ Նա լավ աղջնակ է, թեթևամիտ չէ, չարաճճի չէ. նա խոհական է, խորացած իր մեջ, սիրում է խորհել մեկ այս, մեկ այն բանի մասին, և անընդհատ հարց է տալիս՝ ինչո՞ւ։ Աշխատում է հասկանալ՝ ինչ է կատարվում շուրջը։ Մի անգամ նա հարցրեց.
— Մա, ինչո՞ւ է շուրջը լիքը ցավ, տառապանք ու վիշտ։ Ինչի՞ համար են այդ բոլորը։
Սա դժվար հարց չէր, և մայրն առանց մտածելու պատասխանեց.
-Մեր իսկ բարօրության համար, բալիկս։ Իր անքննելի իմաստությամբ Աստված ուղարկում է մեզ այդ փորձությունները, որ մեզ ճշմարիտ ուղու վրա դնի և ավելի լավը դարձնի։
-Ուրեմն նա՞ է տառապանքն ուղարկում։
-Այո։
-Բոլո՞ր տառապանքները, մա՛մ։
-Իհարկե, թանկագինս։ Ոչինիչ չի կատարվում առանց նրա կամքի։ Բայց նա դրանք ուղարկում է մեր հանդեպ սիրով լի՝ ցանկանալով մեզ ավելի լավը դարձնել։
-Շատ տարօրինակ է, մա՛մ։
-Տարօրինա՞կ է։ Ի՞նչ ես ասում, անուշի՛կս, ինձ դա տարօրինակ չի թվում։ Չեմ հիշում, թե ինչ-որ մեկը դա տարօրինակ համարծ լինի։ Ես կարծում եմ, որ այդպես էլ պիտի լինի, որ դա բարեհոգի ու իմաստուն քայլ է։
— Էդ ո՞վ է առաջինը էդպես մտածել. դո՞ւ, մա՛։
-Չէ՛, ճուտիկս, ինձ դա սովորեցրել են։
-Ո՞վ է սովորեցրել։
-Արդեն չեմ հիշում։ Երևի մայրս կամ քահանան։ Ամեն դեպքում՝ բոլորն էլ գիտեն, որ դա այդպես է։
-Իսկ ինձ տարօրինակ է թվում, մա՛մ։ Ասա՛, Բիլլի Նորիսին աստվա՞ծ է տիֆ ուղարկել։
-Այո։
-Ինչո՞ւ։
-Ինչպե՞ս թե՝ ինչու։ Որ նրան ճշմարիտ ուղու վրա դնի, որ նրան լավ տղա դարձնի։
-Բայց նա տիֆից մեռավ, մա՛մ։ Նա էլ չի կարող լավ տղա դառնալ։
-Ախ, հա։ Դե, ուրեմն աստված ուրիշ նպատակ ուներ։ Ամեն դեպքում, դա իմաստուն նպատակ է եղել։
-Էդ ի՞նչ նպատակ էր, մա՛։
-Շատ հարցեր ես տալիս։ Հնարավոր է` Աստված փորձություն է ուղարկել Բիլլիի ծնողներին։
-Բայց դա, մայրի՛կ, ազնիվ չէ։ Եթե աստված ուզում էր փորձություն ուղարկել Բիլլիի ծնողներին, ինչո՞ւ, ուրեմն, նա սպանեց Բիլլիին։
-Ես չգիտեմ։ Ես միայն կարող եմ ասել, որ Աստծո նպատակը իմաստուն ու բարեհոգի է եղել։
-Ի՞նչ նպատակ, մա՛մ։
Նա ուզել է… նա ուզել է պատժել Բիլլիի ծնողներին։ Նրանք երևի մեղք են գործել, դրա համար էլ պատժվեցին։
-Բայց մեռնողը Բիլլին էր, մա՛մ, մի՞թե դա արդարացի է։
-Իհարկե, արդարացի է։ Աստված ոչ մի անարդարացի ու վատ բան չի անում։ Հիմա դու չես հասկանում, բայց հենց մի քիչ էլ մեծանաս, կհասկանաս, որ այն, ինչ աստված անում է, իմաստուն է ու բարեհոգի։
Լռություն։
-Մա՛, էդ աստվա՞ծ տանիքը փլեց էն մարդու գլխին, որ հրդեհի ժամանակ հիվանդ ծեր կնոջը դուրս էր հանում։
-Հա, ճուտիկս։ Մի վայրկյան. չհարցնես՝ ինչու։ Չգտիեմ։ Ես մի բան գիտեմ. նա դա արել է կա՛մ նրա համար, որ մեկնումեկին ճշմարիտ ուղու վրա դնի, կա՛մ՝ որ պատժի, կա՛մ՝ որ ցույց տա իր ամենակարողությունը։
-Իսկ որ խմած մարդը տիկին Ուելչի երեխային հեծանիվի տակ գցե՞ց…
-Դա ընդհանրապես քո գործը չի։ Ի վերջո, Աստված, երևի, ուզել է փորձություն ուղարկել այդ երեխային, նրան ճիշտ ուղու վրա դնել։
-Մայրի՛կ, պարոն Բերջեսը ասում է, որ միլիոնավոր մանր արարածներ հարձակվում են մեզ վրա և ստիպում հիվանդանալ խոլերայով, տիֆով ու էլի հազարավոր հիվանդություններով։ Մայրի՛կ, դրանց է՞լ է աստված ուղարկում։
-Իհարկե, պստլիկս, բա ո՞նց։
-Ինչո՞ւ է նա դրանց ուղարկում։
-Որ մեզ ճշմարիտ ուղու վրա դնի։ Հազար անգամ ասացի։
-Բայց դա սարսափելի դաժան է, մայրի՛կ։ Դա հիմարություն է։ Եթե ինձ…
-Լռի՛ր։ Հենց հիմա լռիր։ Ուզում ես՝ մեզ կայծակը զարկի՞։
-Հա, մամ, անցած շաբաթ զանգակատունը կայծակը խփեց, և եկեղեցին վառվեց։ Աստված, ի՞նչ է, ուզում էր եկեղեցին ճիշտ ուղու վրա՞ դնել։
— (Հոգնած) Չգիտեմ, հնարավոր է։
-Էդ ժամանակ կայծակը մի խոզ սպանեց, որը ոչ մի մեղք չէր գործել։ Աստված այդ խոզին ուզում էր ճշմարիտ ուղու վրա՞ դնել, մա՛մ։
-Անուշի՛կս, երևի գնաս՝ ման գաս։ Գնա, մի քիչ վազվզիր։
-Մի տե՛ս է, մա՛մ, պարոն Խոլլիստերն ասում է, որ ամեն թռչուն, ամեն ձուկ, ամեն գորտ կամ թրթուր, ամեն կենդանի էակ թշնամի ունի՝ ուղարկված նրա համար, որ կծի, հալածի, տանջի, սպանի, նրանց արյունը խմի, նրանց ճիշտ ուղու վրա դնի, որ նրանք դառնան արդարամիտ ու աստվածավախ։ Էդպե՞ս է, մա՛մ։ Ես հարցնում եմ, որովհետև պարոն Խոլլիստերը ծիծաղում էր, երբ սա ասում էր։
-Էդ Խոլլիստերը անպետք մարդ է, և ես արգելում եմ քեզ՝ լսես դրա ասածները։
-Ինչո՞ւ, մամ, նա էնքան հետաքրքիր է պատմում, և, կարծում եմ, աշխատում է արդարամիտ լինել։ Նա ասում է, որ բոռերը որսում են սարդերին ու պահում նրանց իրենց ստորգետնյա որջերում. կենդանի  սարդերին, մա՛մ։ Ու էնտեղ՝ գետնի տակ, սարդերն օրեր շարունակ տանջվում են։ Իսկ փոքրիկ սոված բոռիկները կծում-պոկում են նրանց ոտիկները ու քրքրում փորիկները, որ սարդերը արդարամիտ ու աստվածավախ լինել սովորեն, որ երկինք առաքեն ձոն առ աստված, նրա անպատմելի բարության համար։ Իմ կարծիքով, պարոն Խոլլիստերը բարի մարդ է, ուղղակի շատ լավ մարդ։ Երբ իրեն հարցրի՝ այդպես կանե՞ր սարդերին, ասաց, որ իրեն թող գրողը տանի, եթե այդպիսի բան անի, ու հետո ասաց…

-Մա՞մ, վա՞տ ես զգում։ Գնամ՝ մարդ կանչեմ օգնության։ Բա էս շոգին ո՞նց կլինի քաղաքում մնալ։

Ռուսերենից թարգմանեց Հասմիկ Ղազարյանը

Աղբյուրը

 

1.Կարդա’, գրի’ր գործի ասելիքը. Մարկ Տվեն՝  ,, Հետաքրքրասեր Բեսսին ,,:

  1. Պատմվածքից առանձնացրո՛ւ քեզ համար ամենից ուսուցողական հատվածը և հիմնավորի՛ր:— Մա, ինչո՞ւ է շուրջը լիքը ցավ, տառապանք ու վիշտ։ Ինչի՞ համար են այդ բոլորը։
    Սա դժվար հարց չէր, և մայրն առանց մտածելու պատասխանեց.
    -Մեր իսկ բարօրության համար, բալիկս։ Իր անքննելի իմաստությամբ Աստված ուղարկում է մեզ այդ փորձությունները, որ մեզ ճշմարիտ ուղու վրա դնի և ավելի լավը դարձնի։
  2. Համաձա՞յն ես այն մտքի հետ, որ փորձությունը մարդուն ավելի լավն է դարձնում. հիմնավորի՛ր:Եթե մարդ բարի է, աշխատասեր և երբեք չարություն ու գողություն չի անում, Աստված նրան չի պատժում։
  3. Նմա՞ն ես հետաքրքրասեր Բեսսիին. քեզ հետաքրքրող հարցերն ո՞ւմ ես ուղղում:Ես հետաքրքրասեր եմ, ինձ հետաքրքրող հարցերով դիմում եմ հայրիկիս և միշտ ստանում եմ ինձ հետաքրքրող հարցերի պատասխանները։
Skip to toolbar